Mijn liberalisme

Kern van het liberalisme

Het liberalisme is een brede ideologie die zich niet in hokjes van links of rechts laat opsluiten. Het is een brede levensovertuiging, waarbij zelfbeschikking en vrije keuze centraal staan. De vrijheid hebben om te kiezen wie je bent of wil zijn of met wie je samenleeft, om een geloofsovertuiging aan te hangen of niet. Ronduit vooruitstrevend zijn op het persoonlijk en levensbeschouwelijk vlak. Op economisch vlak uit zich dit in het ondersteunen van wie initiatief neemt. Wie wil ondernemen en werken en zo onze welvaart ondersteunt, moet hiertoe alle kansen krijgen.

Het liberalisme wordt door velen bestempeld als een overtuiging die er is voor ‘wie het goed heeft’ en voor mensen die het liefst zo weinig mogelijk belastingen betalen. Natuurlijk houden liberalen niet van hoge belastingen, maar daarnaast moet het liberalisme eerst en vooral een overtuiging van groeikansen zijn, niet voor de happy few, maar voor iedereen. Het maakt niet uit van welke afkomst je bent, je moet vooruit raken in het leven door je best te doen. Je moet jezelf kunnen ontwikkelen en over voldoende zelfbeschikkingsrecht beschikken. Sociale mobiliteit, vooruit kunnen raken in het leven, behoort tot de essentie van het liberalisme.

Om iedereen startkansen in het leven te gunnen, moet er een basiswelvaart zijn voor iedereen, een toegankelijk onderwijs en een goede sociale zekerheid. Ook dat is liberalisme. Wie zonder eten en drinken in de woestijn geboren wordt, kan moeilijk als een vrij individu worden aanzien. Basisvoorzieningen zijn noodzakelijk om iedereen faire kansen te geven.

Een economie die werkt voor iedereen

Het probleem in ons land is evenwel dat het voorzien in de basistaken door de overheid compleet misgelopen is. Subsidiemechanismen als een KMO-portefeuille, jobcoaches, burn-out coaches,… Ideeën en concrete realisaties die aantonen hoe ver we doorgeschoten zijn met overheidstussenkomsten, die leiden tot een gigantisch overheidsbeslag dat het vrij initiatief fnuikt.

In ons land is de taxatie- en regeldrift onder het mom van herverdeling en bescherming zodanig doorgedreven dat er eigenlijk niets sociaal meer is aan die basisvoorzieningen, wel integendeel: de sociale mobiliteit wordt er onmogelijk mee gemaakt. Als je wil werken voor je toekomst, houd je immers te weinig over om echt vooruit te geraken in het leven.

Het sociaaleconomisch liberaal verhaal is dan ook cruciaal om mensen vrijheid te bieden in onze samenleving en om de liberale partij blauw te kleuren. Het vrij initiatief op economisch vlak leidt tot sociale herverdeling, maar zoals vaak gezegd wordt: een sociaal paradijs bouw je niet op een economisch kerkhof. Mensen die werken maar veel te weinig overhouden, zijn niet vrij.

Veiligheid

Ook veiligheid hoort bij een liberale samenleving. Je bent niet vrij als je moet vrezen voor je fysieke integriteit en als wat je opgebouwd hebt, niet als veilig kan worden beschouwd. De liberale rechtstaat is daarbij een belangrijk uitgangspunt, maar we zijn toe aan herdenking van de werkprocessen binnen justitie om de rechterlijke macht aan te passen aan de 21e eeuw. Dat in deze kerntaak van de overheid moet worden geïnvesteerd is duidelijk.

De veiligheid garanderen is een prioriteit van de overheid. Zonder hierin te investeren, zullen politici nooit het geloof van de mensen in het systeem kunnen herstellen. Als liberalen hebben we het thema veiligheid en justitie veel te lang aan anderen overgelaten.

Burgers krijgen daarmee de indruk dat de liberalen niet bezig zijn met de echte problemen van de mensen. De liberale partij moet deze kerntaak opnieuw ter harte nemen en het tot kernthema van haar eigen partij verder uitbouwen.

Integratie en migratie

Het liberalisme moet in de 21e eeuw ook dringend een eigen verhaal schrijven rond integratie en migratie. De klassieke liberale filosofen helpen ons maar in beperkte mate, omdat hun wereld er helemaal anders uitzag dan de samenleving van vandaag. Nieuwkomers maken deel uit van onze samenleving, we moeten ze ook kansen bieden en wie die kansen grijpt en zijn best doet, moet de steun van liberalen krijgen.

Met de positieve benadering moeten we charmeren en integreren, maar daartegenover staat – zoals bij iedereen – de verplichting om verantwoordelijkheid te nemen. Onze sociale zekerheid is niet bedoeld voor wie nooit bijdroeg aan het systeem en wie ten eeuwigen dage geniet van voordelen. Dat wordt door iedereen als onrechtvaardig aangevoeld en kunnen we niet langer aanvaarden.

Ook moeten liberalen terug op hun strepen staan als het over belangrijke liberale waarden gaat zonder dewelke we geen pluralistische, liberale en democratische samenleving hebben. Bijvoorbeeld de scheiding tussen geloof en staat en de gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen. Dat zoveel burgers extreem stemmen, moet voor ons als liberalen een wake-upcall zijn waarop we een eigen antwoord moeten bieden op die uitdagingen. Niet dat we de kiezers moeten beschuldigen de kaarten moeilijk gelegd te hebben.

Wij moeten gewoon zelf beter doen. Ook kunnen we geen vrije samenleving hebben als we onze vrijheid nemen om die van toekomstige generaties te hypothekeren. Indien wij na ons een wereld achterlaten waar het leefmilieu verwoest is, dan laten we onze kinderen een verschrikkelijke erfenis achter en worden zij in onvrijheid geboren. Liberalen moeten dan ook een volwassen en eigen verhaal uittekenen rond duurzaamheid, klimaat en energie.

Een land dat werkt

Tot slot moeten de liberalen een eigen antwoord bieden op de uitdagingen van de NV België en de manier waarop het land gestructureerd is. Het bieden van een geloofwaardig en functioneel eigen verhaal is cruciaal om de komende jaren los te komen van de symbooldiscussies rond confederalisme, unitarisme of federalisme die vaak meer emotioneel dan rationeel gekleurd zijn.